Według analiz przeprowadzonych przez Eurobarometr ponad 40 procent Polaków w przedziale wiekowym od 65 do 74 lat nie ma własnych zębów. Jest to jeden z najgorszych wyników wśród krajów rozwiniętych. Co więcej, z badań wynika, że na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat sytuacja ta uległa pogorszeniu. W 1998 roku w tym samym przedziale wiekowym bezzębnych było około 34,7 procent osób. Utrata zębów dotyka również osoby młodsze. Około 1,5 procent populacji w wieku 35 – 44 lata nie ma własnego uzębienia. Proteza zębowa to jedno z rozwiązań dla osób, które utraciły zęby. Co warto wiedzieć o protezach? Z jakimi kosztami należy się liczyć?
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie są rodzaje protez zębowych
- Z czego może być zrobiona proteza zębowa
- Ile kosztuje wykonanie protezy zębowej
- Czy i kiedy proteza zębowa przysługuje w ramach NFZ
- O czym warto pamiętać kiedy nosi się protezę zębową
Czym jest proteza zębowa?
Proteza zębowa znana jest także pod nazwą sztucznych zębów. Jest to element, który stanowi część zamienną dla utraconych zębów własnych. Rozwiązanie to stosuje się głównie w przypadku naturalnej utraty zębów, która następuje wraz z wiekiem. Protezy zębowe wykorzystuje są również w sytuacji, gdy pojawią się pojedyncze ubytki w uzębieniu, na przykład w skutek choroby zęba.
Utrata zębów może być spowodowana nie tylko niewłaściwą higieną jamy ustnej i zbyt małą dbałością o stan uzębienia, ale także chorobami, m.in. nowotworem w obrębie twarzy.
Proteza zębowa – rodzaje
Współczesna stomatologia oferuje kilka różnych rodzajów protez zębowych. Wybór sztucznych zębów z reguły zależy od rodzaju powstałych ubytków w uzębieniu, możliwości finansowych pacjenta, jego indywidualnych preferencji, a także wskazań stomatologa.
Protezy zębowe można podzielić na:
- ruchome i stałe
- całościowe i częściowe
Protezy ruchome – podstawowe informacje
Protezy ruchome, jak sama nazwa wskazuje, nie są przytwierdzane trwale do zębów. Umieszczone są na specjalnym łuku, który jest dopasowany do szczęki pacjenta. Można je w dowolnej chwili wyjąć i założyć. Lekarze zalecają, aby ruchome protezy zębowe nosić w ciągu dnia, ale na noc wyjmować, aby dać odpocząć dziąsłom i błonom śluzowym.
Protezy ruchome stosuje się zarówno w przypadkach ubytku kilku zębów, jak i całkowitego bezzębia. Dla komfortu noszenia konieczna jest ich wymiana na nowe co około pięć lat. Ważnym elementem całego procesu jest odpowiednie dopasowanie protezy ruchomej, aby zapewnić sobie wygodę użytkowania podczas jedzenia i mówienia.
Wyróżnia się kilka rodzajów ruchomych protez zębowych. Są to m.in.
Proteza zębowa szkieletowa – stosowana w przypadku braków zębowych lub rozległych ubytków, na przykład niekwalifikujących się do uzupełnienia mostem. Wykonana z płyty ze stopu metalu oraz osadzonych na niej sztucznych zębach. Na swoim miejscu utrzymują ją specjalne klamry.
Proteza zębowa szkieletowa bezklamrowa – w tym przypadku klamry zastąpione są teleskopami, zasuwami lub zatrzaskami. Jest to nieco droższa alternatywa dla protez szkieletowych m.in. ze względu na konieczność okorowania własnych zębów pacjenta.
Proteza zębowa nakładkowa (overdenture) – ten rodzaj protezy pokrywa w całości korzeń lub korzenie utraconego zęba. Dzięki temu mamy gwarancję lepszej stabilizacji protezy oraz ograniczoną ruchomość w poziomie i pionie.
Proteza zębowa osiadająca – to najprostsze modele, które przymocowywane są na zasadzie przyssania do dziąsła. Zazwyczaj konieczne jest stosowanie specjalnego kremu protetycznego, który utrzymuje protezę na swoim miejscu. Jeżeli w jamie ustnej znajdują się zęby, proteza przymocowywana jest do nich za pomocą klamer.
Zapoznaj się również z artykułem: Ile kosztuje prywatna wizyta u dentysty?
Protezy stałe – podstawowe informacje
Protezy stałe przymocowywane są trwale. Nie ma możliwości ich wyjęcia. Można je połączyć za pomocą specjalnego cementu, mocowań lub śrub. W zależności od rodzaju stosuje się je w przypadku pojedynczego ubytku lub całkowitego bezzębia.
Wśród protez zębowych stałych wyróżnić można m.in.
Wkłady koronowe – stosowane w przypadku, gdy nie ma możliwość wykonania odbudowy (wypełnienia) zęba. To twardy materiał, który imituje tkankę korony zęba.
Korony – to rozwiązanie, które stosuje się zwykle po leczeniu kanałowym, gdy ząb jest bardzo zniszczony lub mało estetyczny. Koronę można osadzić na wkładzie koronno-korzeniowym.
Wkłady koronno-korzeniowe – rozwiązanie w przypadku znacznego lub całkowitego uszkodzenia koron zębów własnych.
Mosty protetyczne – dobre w przypadku uzupełnienia braku jednego lub kilku zębów. Filarem mostu są własne zęby, dlatego też rozwiązanie to wykorzystuje się w przypadku posiadania naturalnego uzupełnienia lub implantów.
Implanty – to specyficzny rodzaj sztucznych zębów, który mocowany jest w jamie ustnej za pomocą śrub wwiercanych w kość. Ten typ uchodzi za najwygodniejszy, zapewniający najbardziej naturalne odczucia podczas użytkowania. Pacjent ma wrażenie, że są to jego naturalne zęby. Wadą takiego rozwiązania jest jednak wysoki koszt.
Protezy całościowe – podstawowe informacje
Protezy całościowe stosuje się w przypadku, gdy pacjent jest całkowicie bezzębny. Wyróżnia się kilka rodzajów takiego rozwiązania. Są to m.in.
Całkowita proteza zębowa akrylowa, osiadająca – to najpopularniejszy typ protez zębowych. Umieszczane są one na dziąsłach przy użyciu kremu mocującego. W tym przypadku występuje konieczność dokładnego dopasowania, ponieważ źle dopasowana proteza może powodować odleżyny i uszkodzenia śluzówki. Początkowo są niewygodne i wymagają przyzwyczajenia się do ciała obcego w jamie ustnej.
Całkowita proteza zębowa umieszczana na implantach – to komfortowe rozwiązanie, które wymaga odpowiednich punktów zaczepienia, czyli implantów. Ten typ protezy jest droższy ze względu na konieczność wykonania implantów – co najmniej dwa na dole i cztery na górze. Zastosowanie całkowitej protezy na punktach zaczepienia zapewnia większą stabilność, wygodę podczas jedzenia twardych pokarmów oraz zapobiega zanikaniu kości.
Protezy częściowe – podstawowe informacje
Protezy częściowe to dobre rozwiązanie w przypadku pojedynczego ubytku lub kilku ubytków w uzębieniu. Na ten typ protezy można zdecydować się, gdy w jamie ustnej znajdują się zdrowe zęby, które stabilnie przytrzymają konstrukcję.
Wśród częściowych protez można wyróżnić:
częściowe protezy zębowe akrylowe – to najtańsze rozwiązanie. Istnieje jednak ryzyko, że tego typu konstrukcja może być widoczna. Warto więc wybrać się do sprawdzonego protetyka, który idealnie dopasuje protezę.
częściowe protezy zębowe szkieletowe – są stabilniejsze od protez zębowych akrylowych. Ciężar konstrukcji opiera się na zdrowych zębach pacjenta, a nie na jego dziąsłach. Łatwiej jest się do nich przyzwyczaić. Występuje mniejsze ryzyko pojawienia się otarć oraz uszkodzeń śluzówki.
częściowe protezy zębowe nakładkowe – opierają się na korzeniach zębów lub implantach. Najczęściej stosowane w przypadku pacjentów z uszkodzonymi korzeniami zębowymi, które uniemożliwiają nałożenie stałych koron. Należy wykonać specjalne zaczepy, które umieszcza się bezpośrednio w kanałach korzeni zębowych. Pozytywnie wpływa to na stabilność konstrukcji.
Proteza zębowa – z czego może być wykonana?
Protezę zębową można wykonać z różnych materiałów. Mogą to być m.in.:
porcelanowe lub ceramiczne zęby umieszczone na tytanowych śrubach – w przypadku implantów
protezy szkieletowe wykonane są ze stopów stali chromowo-kobaltowej i akrylu
materiały ceramiczne – w przypadku koron i mostów protetycznych
nylonowe protezy – wykonana z cienkiego materiału, który dopasowuje się do podniebienia, proteza tego typu jest lekka, elastyczna i nie pęka
acetalowe protezy – elementy metalowe i akrylowe zostały zastąpione acetalem, zwiększa to komfort użytkowania protezy
acronowe protezy – to materiał bardzo elastyczny, który pozwala na idealne wręcz dopasowanie się do dziąseł pacjenta
akrylowe protezy – są najpopularniejsze, stosowane w protetyce od lat, to materiał dużo twardszy od nylonu, acetalu czy acronu
Proteza zębowa – ile kosztuje?
Cena protezy zębowej uzależniona jest od jej rodzaju.
Poniżej szacunkowe koszty najpopularniejszych rozwiązań:
- całkowita proteza akrylowa – około 800 – 1000 złotych
- proteza całkowita z kopolimeru (bez akrylu) – około 1200 – 1500 złotych
- częściowa proteza z kopolimeru (bez akrylu) – około 1000 – 1300 złotych
- proteza częściowa powyżej 5 zębów – około 500 – 800 złotych
- akrylowa proteza do 2 zębów – około 300 – 500 złotych
- proteza z kopolimeru do 2 zębów – około 700 – 900 złotych
- proteza z płytą stalową laną – około 1200 – 1500 złotych
- szkieletowa proteza – około 1300 – 1700 złotych
- proteza szkieletowa z klamrą ciągłą – około 1500 złotych
- szkieletowa proteza z kopolimerem (bez akrylu) – około 1700 – 2000 złotych
- proteza szkieletowa na teleskopach – około 1700 – 2000 złotych
- szkieletowa proteza do 2 zębów – około 600 złotych
- proteza szkieletowa acetalowa – około 1700 złotych
- acetalowa proteza do 2 zębów – około 1200 złotych
- całkowita proteza na zatrzaskach – około 4000 – 7000 złotych
- proteza całkowita na belce – około 4000 – 6000 złotych
- dostawienie jednego zęba do protezy – około 200 – 300 złotych
- podścielenie protezy – około 200 – 400 złotych
- czyszczenie protezy – około 100 – 150 złotych
- naprawa protezy – około 100 – 200 złotych
- naprawa protezy acetalowej – około 250 złotych
- korekta protezy – około 60 – 150 złotych
- akrylowa korona – około 200 – 400 złotych
- kompozytowa korona – około 500 złotych
- porcelanowa korona na stali – około 900 złotych
- korona porcelanowa na złocie – około 1800 złotych
- metalowa korona – około 500 złotych
- wkłady koronowo-korzeniowe – około 500 – 1200 złotych
- konsultacja – około 100 – 200 złotych – niektóre gabinety oferują bezpłatne konsultacje
- wyciski pod modele – około 100 – 250 złotych
Proteza zębowa w ramach NFZ – czy przysługuje?
Protezę zębową można otrzymać w ramach refundacji z NFZ. Dofinansowanie dotyczy jednak wyłącznie najtańszych protez wykonanych z akrylu. Z refundacji można skorzystać raz na pięć lat. Obejmuje ona osoby, które posiadają aktualne ubezpieczenie zdrowotne. Co dwa lata można również bezpłatnie naprawić protezę. W przypadku niezadowolenia z jakości wykonania protezy można powiadomić NFZ. Jeżeli konsultant wojewódzki do spraw protetyki potwierdzi złą jakość protezy, prawdopodobnie będziemy mogli zrobić te protezę ponownie w ramach NFZ.
Pacjentom, u których zdiagnozowano nowotwory w obrębie twarzy, przysługuje prawo do bezpłatnych protez zębowych bez ograniczeń czasowych.
Proteza zębowa – o czym jeszcze należy pamiętać?
Pacjenci często skarżą się na to, że nie potrafią przyzwyczaić się do noszenia protezy zębowej. Czasami po prostu organizm broni się przed ciałem obcym w obrębie jamy ustnej. Należy dać sobie czas, aby przyzwyczaił się do niego i zaczął ignorować. Jeżeli przez dłuższy okres utrzymuje się dyskomfort, a pacjent nadal nie może nosić protezy, powinien zgłosić się do stomatologa. Może okazać się, że konstrukcja została źle dopasowana.
Protezy zębowe po kilku latach mogą się deformować. Dlatego też zalecana jest ich wymiana co około pięć lat. Należy także pamiętać o odpowiedniej higienie i regularnym czyszczeniu protezy. Zaleca się jej czyszczenie specjalnymi, przeznaczonymi do tego środkami, a także przechowywanie w wodzie, aby nie dopuścić do jej przesuszenia. –
