Darowiznę działki należy sporządzić w formie aktu notarialnego. W celu przepisania nieruchomości trzeba udać się do kancelarii notarialnej. Ile kosztują usługi notariusza w tym zakresie? Od czego zależy jego wynagrodzenie? Czy przepisaną działkę można sprzedać? Na te i inne pytania dotyczące przepisania działki i związanymi z tym formalnościami udzielamy odpowiedzi w poniższym artykule. Serdecznie zapraszamy do lektury.
Przepisanie działki – za co płaci się notariuszowi?
Zadaniem notariusza jest nadanie dokumentom ważności prawnej. Usługi notarialne nie są jednak darmowe, trzeba za nie zapłacić. Zasady pracy notariusza określa ustawa Prawo o notariacie z 1991 roku. Jak wynika z jej zapisów, mianem notariusza, a więc funkcjonariusza publicznego określa się osobę zaufania publicznego. Niektóre z czynności może wykonywać zastępca notariusza lub aplikant notarialny.
Dokumenty, które sporządzają notariusze są w języku polskim. Istnieje możliwość ich tłumaczenia na język obcy. W takim przypadku notariusz musi mieć uprawnienia tłumacza przysięgłego lub korzystać z jego usług.
Wynagrodzenie notariusza
Zgodnie ze wspomnianą powyżej ustawą notariuszowi przysługuje wynagrodzenie, którego wysokość określona jest na podstawie umowy ze stronami czynności. W praktyce wygląda to następująco: Ministerstwo Sprawiedliwości określa tzw. taksy notarialne. Są to maksymalne stawki wynagrodzenia, jakie notariusze mogą zażądać za wykonanie danej czynności. Nie jest to jednak równoznaczne, z tym że każdy notariusz ma identyczny cennik. Funkcjonariusz publiczny może zaproponować niższe koszty swoich usług niż te, które wynikają z maksymalnej taksy. Niektórzy notariusze dopuszczają również możliwość negocjowania cen swoich usług.
Maksymalna stawka za wykonanie danej czynności określana jest na podstawie wartości przedmiotu czynności notarialnej. W tym przypadku na podstawie wartości rynkowej działki, którą chcemy przepisać.
Ile kosztuje notariusz?
Zgodnie z §3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej, opłaty za sporządzenie aktu notarialnego mogą wynosić nie więcej niż:
W przypadku sporządzenia umowy darowizny działki (nieruchomości) należy liczyć się nie tylko z opłatą w formie taksy notarialnej, ale także z:
- podatkiem VAT od wynagrodzenia notariusza (stawka 23%)
- opłatą sądową za wpis do księgi wieczystej
- ewentualnym podatkiem od spadków i darowizn
Kiedy notariusz może doliczyć dodatkowe opłaty?
Niektóre czynności notarialne mogą być wykonywane poza kancelarią. W takim przypadku notariusz ma prawo do naliczenia dodatkowych opłat. Kwestię tę reguluje §17 wspomnianego powyżej rozporządzenia. Maksymalna kwota, o jaką notariusz może zwiększyć wynagrodzenie za wykonanie czynności notarialne poza siedzibą kancelarii, wynosi za godzinę:
- 50 złotych w porze dziennej (od 8.00 do 20.00)
- 100 złotych w porze nocnej oraz w dni wolne od pracy
Stawka ta naliczana jest za każdą godzinę niezbędną do wykonania danej czynności, tj. od opuszczenia kancelarii do powrotu do jej siedziby.
Zwolnienie z opłat notarialnych – kiedy jest możliwe?
Zwolnienie z opłat notarialnych – kiedy jest możliwe?Istnieją pewne wyjątki określające, kto może zostać zwolniony z opłat notarialnych. Są to osoby, które nie mają odpowiednich środków na wypłacenie wynagrodzenia notariuszowi. Konieczne jest jednak wystąpienie z właściwym wnioskiem do sądu rejonowego o zwolnienie z całości lub z części opłat notarialnych.
Przepisanie działki a opodatkowanie
Według prawa każda darowizna podlega opodatkowaniu. Podatek zawsze płaci osoba, która ją nabywa. Prawo jednak przewiduje zwolnienie z tego obowiązku. Wszystko zależy od tego, do której grupy podatkowej należy obdarowany i darczyńca. W Polsce obowiązują 3 grupy podatkowe ustalone według stopnia pokrewieństwa. Im dalszy stopień pokrewieństwa, tym wyższa wartość podatku.
Darowizna w przypadku tzw. zerowej grupy podatkowej, czyli najbliższych osób, tj. małżonka, dzieci (w tym pasierbów), rodziców (w tym ojczyma i macochy) oraz rodzeństwa jest zwolniona z podatku. Konieczne jest jednak zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy. W przypadku darowizny w formie aktu notarialnego zgłoszenia do urzędu skarbowego dokonuje notariusz zajmujący się sprawą.
Wyjaśnia to doradca podatkowy Przemysław Bogusz: Córka czy syn nie zapłacą podatku od darowizny. Nie muszą też zawiadamiać o darowiźnie urzędu skarbowego. Obejmuje ich bowiem zwolnienie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Dotyczy ono nie tylko mieszkań, ale także innego typu nieruchomości np. działek, budynków przeznaczonych pod działalność gospodarczą. Warunkiem zwolnienia od podatku od darowizny, jest dokonanie zgłoszenia darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Ale obowiązek zgłoszenia nie obejmuje m.in. nabycia na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego (źródło cytatu: Jak ojciec może przekazać lokal lub działkę dziecku; www.rp.pl)
Przepisanie działki osobom niespokrewnionym
W przypadku nabywców zaliczanych do III grupy podatkowej, czyli osób obcych, niespokrewnionych z darczyńcą kwota wolna od podatku wynosi jedynie 4902 złote. Stawka podatku od nadwyżki przekraczającej tę kwotę wynosi 20%. Wynika to z zapisów ustawy o podatku od spadku i darowizn.
W przypadku, gdy przedmiotem darowizny jest nieruchomość, w tym działka, konieczne jest sporządzenie aktu notarialnego. Wówczas to notariusz obliczy oraz pobierze odpowiednią kwotę podatku. Do zapłaty podatku zobowiązana jest osoba obdarowywana.
Jak obliczany jest podatek?
Przy obliczaniu wysokości podatku uwzględnia się wartość rynkową otrzymanej darowizny oraz innych rzeczy i praw majątkowych, które zostały nabyte od tego samego darczyńcy w ciągu 5 lat poprzedzających rok, w którym miała miejsce ostatnia darowizna.
Kiedy można sprzedać przepisaną działkę?
Darowaną działkę można sprzedać w dowolnym momencie. Należy jednak zwrócić uwagę na zapisy ustawy o podatku od spadków i darowizn z 1983 roku. Zgodnie ze zawartymi w niej informacjami sprzedaż darowanej nieruchomości jest zwolniona z opodatkowanie po upływie 5 lat od jej otrzymania.
Kwestię wyjaśnia aplikant adwokacki Michał Grabny: Zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat, liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym została ona darowana, wiąże się z koniecznością uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% podstawy obliczenia podatku. Podstawą do naliczenia podatku jest w tym przypadku dochód ze sprzedaży będący różnicą pomiędzy przychodem wynikającym ze zbycia nieruchomości a kosztem jego uzyskania. Kosztami uzyskania przychodu są m.in. udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość nieruchomości poczynione w czasie jej posiadania (źródło cytatu: Darowizna a sprzedaż nieruchomości: kiedy najkorzystniej to zrobić?; www.podatki.gazetaprawna.pl)
Jeżeli więc ktoś rozważa sprzedaż działki otrzymanej w ramach darowizny, najkorzystniej jest odczekać 5 lat. Dopiero po upływie tego okresu zdecydować się na jej zbycie.
