Operacja żylaków – wszystko co należy o niej wiedzieć
Jak powstają żylaki?
Zanim przejdziemy do omówienia zabiegu, którym jest operacyjne usunięcie żylaków kończyn dolnych, powinniśmy przyjrzeć się temu, co przyczynia się do powstawania takich zmian chorobowych.
Krew, która pokonuje drogę w kierunku serca, musi podążać „w górę”, a więc wbrew grawitacji. Umożliwiają to zastawki, czyli niewielkie fałdki zbudowane z wewnętrznej błony naczyń żylnych. Gdy zastawki działają nieprawidłowo, część krwi może zacząć się cofać. To z kolei sprawia, że jej nadmiar zaczyna zalegać w żyłach. Natomiast zaleganie krwi w żyłach skutkuje zwiększeniem nacisku na ścianki żył, a tym samym ich osłabieniem. W wyniku tego ścianki zaczynają się rozszerzać oraz zniekształcać.
Według lekarzy skłonność do powstawania żylaków można odziedziczyć. Wśród pozostałych przyczyn ich tworzenia specjaliści dopatrują się takich czynników jak m.in. brak odpowiedniej dawki ruchu, stojący lub siedzący tryb pracy, palenie papierosów, nadwaga, stosowanie środków hormonalnych czy też przewlekłe zaparcia.
Pomimo przeprowadzenia różnorakich badań przyczyny powstawania żylaków nie są znane. Rodzinne występowanie żylaków jest udowodnione, ale sposób dziedziczenia nie został w pełni wyjaśniony. Do czynników mających wpływ na rozwój żylaków zaliczamy: przebywanie w jednej wymuszonej pozycji ciała (zarówno praca stojąca, jak i siedząca), mała aktywność fizyczna, otyłość, terapia hormonalna, przewlekłe zaparcia oraz wysokie temperatury (gorące kąpiele, sauna, solarium, wielogodzinne leżakowanie na słońcu) przekonuje dr. n. med. Piotr Niedziela (źródło:Klasyczna operacja żylaków, piotrniedziela.pl).
Jakie zmiany na nogach powinny nas zaniepokoić?
Dr. n. med. Cezary Pszenny wyjaśnia: W początkowej fazie żylaki pojawiają się jako sieć prześwitujących przez skórę, niebieskawych, poszerzonych żył. Najczęściej umiejscowione są wzdłuż łydek, na udach lub w zgięciu kolanowym. Zwiastunem niewydolności żylnej mogą być również obrzęki nóg pojawiające się pod koniec dnia, uczucie zmęczenia, drętwienia, mrowienia, tzw. zespół niespokojnych nóg. Wrażenie ciepła i zimna na zmianę w nogach może świadczyć o zaburzeniach krążenia żylnego. Nierzadko zwiastunem choroby żylnej są tzw. pajączki o różnym kolorze – od szkarłatnego i purpurowego do niebieskiego. Jeśli pojawią się, warto udać się do specjalisty flebologa, żeby na wczesnym etapie zalecił prawidłowe postępowanie (źródło: Zdrowie w nogach – wywiad z flebologiem, www.cabines.pl).
Zapoznaj się również z artykułem: Zabiegi medycyny estetycznej – jesień najlepszą porą na zmiany
Operacja usunięcia żylaków kończyn dolnych – jak wygląda?
Podczas operacji usunięcia żylaków kończyn dolnych wymagane jest usunięcie zmienionych chorobowo żył głównych, tj. odstrzałkowej, odpiszczelowej. Na zmienionej chorobowo nodze zostają wykonane dwa nacięcia. Konieczne jest wykonanie nacięcia w okolicach kostki oraz pod kolanem (w celu usunięcia żyły odstrzałkowej) lub w pachwinie (w celu usunięcia żyły odpiszczelowej).
Przez wyższe z nacięć zostaje wprowadzona specjalna sonda, tzw. stripper. Następnie jest ona przesuwana powoli w kierunku kostki. Następnym krokiem jest przymocowanie sondy do niewydolnej żyły oraz usunięcie jej w całości. Pozostaje odpowiednio powiązać mniejsze obwodnice żyły.
Uzupełnieniem zabiegu jest najczęściej krioterapia, która polega na usunięciu żylaków za pomocą specjalnego aplikatora i bardzo niskiej temperatury. Zabieg zamrażania doprowadza do zamarzania zawartości komórek i w konsekwencji destrukcji żylaków. Zabieg operacyjny kończy się zabandażowaniem kończyny opaską elastyczną – dodaje dr. n. med. Piotr Niedziela (źródło: Klasyczna operacja żylaków, piotrniedziela.pl).
Operacja usunięcia żylaków trwa około godziny.

Znieczulenie, a operacja usunięcia żylaków kończyn dolnych
Operację usunięcia żylaków kończyn dolnych wykonuje się w znieczuleniu ogólnym lub też podpajęczynówkowym.
Czy zabieg jest refundowany przez NFZ? Jeżeli tak, to jaka metoda podlega refundacji?
Dr. n. med. Piotr Niedziela tłumaczy: Klasyczna operacja żylaków, czyli operacja Babcocka. W ramach NFZ możemy jednak zoperować tylko jedną nogę. Leczenie operacyjne żylaków kończyn dolnych ma na celu usunięcie wszystkich poszerzonych żył powierzchownych oraz podwiązanie niewydolnych żył łączących (żył powierzchniowych z głębokimi) (źródło:Klasyczna operacja żylaków, piotrniedziela.pl).
Zalety i wskazania do operacji usunięcia żylaków kończyn dolnych
Wśród zalet przeprowadzenia operacji usunięcia żylaków kończyn dolnych wymienia się:
- krótki czas operacji
- niewielka interwencja operacyjna
- małe blizny
- możliwość powrotu do domu następnego dnia po operacji
- niewielkie ryzyko nawrotu żylaków lub niepowodzenia operacji
Podstawowym kryterium kwalifikującym do przeprowadzenia operacji usunięcia żylaków kończyn dolnych jest niewydolność zastawek żylnych oraz naczyń przeszywających. Zazwyczaj operację poprzedza rozpoznanie, które opiera się na wykonaniu USG żyły, tzw. USG dopplerowskie, USG Doppler.
Nieleczone żylaki mogą powodować szereg nieprzyjemnych konsekwencji. Jak wyjaśnia chirurg Andrzej Popow: Nieleczone żylaki mogą powodować obrzęki, owrzodzenia, zatory. Co ważne – uszkodzony żylak może krwawić bezboleśnie. Tego się zwykle nie czuje, może to być już istniejące małe owrzodzenie lub widoczny bąbel z żylaka, który np. w nocy lub w czasie pracy w gumowych butach może być niechcący uszkodzony. Obowiązkowo wówczas należy unieść chorą kończynę i ucisnąć bezpośrednio na ranę gazą lub czymkolwiek. Absolutnie zabronione jest stosowanie w takim przypadku ucisku powyżej rany w postaci krępulców i tym podobnych (źródło: Wszystko o żylakach ekspresowo, www.popow.com.pl).
Jak przygotować się do operacji usunięcia żylaków kończyn dolnych?
Wspomniane powyżej badanie USG dopplerowskie pozwala uzyskać podgląd na stan żył, możliwe uszkodzenia oraz diagnostykę patologii. Jeżeli podejmiemy decyzję o operacji usunięcia żylaków kończyn dolnych, powinniśmy się do niej przygotować. Jakich zasad należy przestrzegać?
- Kilka dni przed zabiegiem lub w dzień zabiegu należy dokładnie wydepilować kończynę, która ma zostać poddana operacji. Nie zaleca się przeprowadzania depilacji dzień wcześniej, ponieważ może to zwiększyć ryzyko infekcji skóry.
- Dzień przed operacją oraz w jej dniu nie wolno stosować żadnych kremów, balsamów ani maści na skórę nogi.
- Po zabiegu konieczny będzie opatrunek na kostkę. Z tego też względu zalecane jest przygotowanie wygodnego, luźnego obuwia.
- Przed operacją nie wolno stosować leków, które zawierają salicylany, np. aspiryna, polopiryna – mogą one zwiększać ryzyko powstawania krwiaków.
- Operacja wykonywana jest na czczo.

Rekonwalescencja po operacji – ile trwa?
Po operacji na kończynie, która była operowana, mogą pojawić się krwiaki. Z reguły wchłaniają się one w ciągu kilku tygodni. Lekarze mogą zalecić stosowanie specjalnych kremów lub maści z heparyną, które przyśpieszają proces zanikania krwiaków. Może pojawić się niewielki ból po operacji, który nasila się mniej więcej w czwartej dobie po zabiegu. Podstawowe leki przeciwbólowe dostępne bez recepty skutecznie uśmierzają ból o takim nasileniu. Pacjent po operacji otrzymuje zwolnienie z pracy. Zazwyczaj na okres 2 – 4 tygodni.
Po operacji usunięcia żylaków kończyn dolnych
Usunięcie żylaków kończyn dolnych daje świetne efekty wizualne. Ponadto przynosi ulgę od bólu, mrowienia, drętwienia oraz uczucia ciężkości nóg. Lekarze po zabiegu zalecają, aby pacjent przez 4 – 6 tygodni w ciągu dnia nosił pończochy uciskowe. Ma to na celu m.in. zmniejszenie ryzyka nawrotu żylaków. Ponadto zaleca się, aby rany po operacji odkażać raz dziennie przy użyciu środków antyseptycznych oraz codziennie zmieniać opatrunki.
Operacja żylaków kończyn dolnych – ile kosztuje?
Koszt operacji żylaków kończyn dolnych uzależniony jest od kliniki oraz od miasta, w którym ma zostać wykonany zabieg. Ceny za jedną nogę rozpoczynają się o 800 złotych, a kończą nawet na kilku tysiącach złotych.
Operacja żylaków a laserowe usuwanie żylaków
Alternatywą dla operacji żylaków kończyn dolnych jest ich laserowe usuwanie. Chirurg Andrzej Popow zauważa jednak, że terapia ta ma ograniczone zastosowanie: Jest jeszcze laseroterapia. Ma ona jednak ograniczone zastosowanie. Laserem można usuwać (…) tzw. pajączki, efekty tych zabiegów są różne. Leczy się laserem również żylaki duże, ale taki żylak musi być <<prosty>>, bez zakrętów. Metoda ta polega na wprowadzeniu do światła żylaka specjalnej sondy, przez którą niszczy się go wysoką temperaturą, to tzw. wewnątrznaczyniowa laseroterapia – EVLT (źródło: Wszystko o żylakach ekspresowo, www.popow.com.pl).
Zabieg laserowy nie wymaga pobytu w szpitalu i jest bezbolesny – również można go przeprowadzić w znieczuleniu, na żądanie pacjenta. Trwa ok. 30 – 40 minut. Podczas jednego zabiegu można zamknąć żyły na obu nogach. Już następnego dnia pacjenci mogą wrócić do swoich codziennych obowiązków. Zaleca się jedynie unikania nadmiernego wysiłku. Tego zabiegu NFZ nie refunduje. Cena laseroterapii na jedną nogę wynosi od 2500 złotych wzwyż.