Tradycyjnie imprezy andrzejkowe organizowane są w nocy z 29 na 30 listopada, tuż przed rozpoczęciem okresu Adwentu. W tym roku Andrzejki wypadają z piątku na sobotę, zatem miłośnicy wróżb i magicznej atmosfery lepiej nie mogli trafić. Mimo, że obecnie wróżby i przepowiednie traktujemy z przymrużeniem oka, bardziej jako ciekawą formę rozrywki, to dawniej stanowiły one ważną tradycję, kultywowaną przez wiele lat. Jak dawniej świętowano Andrzejki? Jaka jest historia tego święta? A wreszcie jak zorganizować niezapomniane przyjęcie andrzejkowe? Na te i wiele innych pytań znajdziesz odpowiedź w artykule. Zapraszamy do lektury.
Z artykułu dowiesz się:
- Jaka jest historia zabawy andrzejkowej
- Jak dawniej obchodzono Andrzejki
- Co robić w Andrzejki
- Jakie są tradycyjne wróżby andrzejkowe
- Jak zorganizować oryginalne przyjęcie andrzejkowe
Andrzejki – historia zabawy andrzejkowej
Imprezy andrzejkowe to świetna okazja do zabawy przed rozpoczęciem Adwentu, który jest czasem zadumy, postu i oczekiwania na Boże Narodzenie. Mimo że w wielu krajach, takich jak Polska, Szkocja, Grecja, czy Rosja imieniny Andrzeja przypadają 30 listopada, to zabawy andrzejkowe odbywają się co roku w wigilię tego dnia, a więc 29 listopada.
Historia Andrzejek nie jest do końca jasna i ciężko ustalić, kiedy postać św. Andrzeja została związana z tradycyjnym zwyczajem wróżenia. Część historyków uważa, że zwyczaj ten wywodzi się nawet z XII wieku, kiedy to był kultywowany zgodnie z wierzeniami celtyckimi oraz starogermańskimi. Zdarzają się jednak opinie, że Andrzejki obchodzono już w starożytnej Grecji na cześć jednego z tamtejszych bogów.
Pierwszym polskim źródłem pisanym, które wspomina o wróżbach andrzejkowych, jest sztuka teatralna „Komedyjka Justyna i Konstancyjej” autorstwa Marcina Bielskiego z 1557 roku.
Zapoznaj się również z artykułem:
Jak dobrze wyglądać na święta – zabiegi i triki, które sprawią, że olśnisz urodą
Okres przedświąteczny to czas wzmożonych porządków oraz gorączki zakupów. Kobiety poświęcają wiele czasu na organizację świąt Bożego Narodzenia. Co zrobić, aby pomimo natłoku obowiązków i zmęczenia towarzyszącego przygotowaniom wyglądać olśniewająco? Oto kilka sprawdzonych sposobów na to jak dobrze wyglądać w święta.
Dawne zwyczaje andrzejkowe
W obecnych czasach wróżby andrzejkowe stanowią ciekawą formę rozrywki, a większość z nas traktuje je z dużym przymrużeniem oka. Nie zawsze jednak tak było, ponieważ sięgając do przeszłości, można zauważyć naprawdę poważne podejście do tego zwyczaju.
Zgodnie z istniejącymi źródłami pisanymi oraz przekazami słownymi, dawniej Andrzejki były obchodzone wyłącznie przez panny, a więc niezamężne dziewczęta. Sądzono wówczas, że koniec listopada wiąże się z jedyną w swoim rodzaju aurą, która sprzyja poznaniu swoich przyszłych, miłosnych losów. Wierzono, że w tym dniu na ziemię powracają duchy zmarłych przodków, które wykorzystując swoją magiczną moc, zdradzają ludziom tajemnice dotyczące przyszłości.
Każdego roku 29 listopada dziewczęta wykonywały wróżby andrzejkowe w samotności. Z czasem zwyczaj ten nieco ewoluował, a w wieczór andrzejkowy na wspólne wróżenie spotykało się wiele panien szukających odpowiedzi na pytania dotyczące zamążpójścia i w ogóle miłosnych losów.
Co można robić w Andrzejki?
Aktualnie Andrzejki są przede wszystkim świetną okazją do zabawy oraz spotkań towarzyskich. Niewielu z nas wierzy w moc starodawnych wróżb, jednak ich wykonywanie to oryginalny i sympatyczny sposób na spędzenie wolnego czasu oraz podtrzymanie swego rodzaju tradycji.
Imprezy andrzejkowe coraz częściej organizowane są w formie tzw. potańcówek, gdzie każdy ma okazję zapomnieć o codziennych problemach. Niektóre restauracje kuszą natomiast swoich gości specjalnym, andrzejkowym menu.
Podczas gdy część z nas decyduje się na wyjście z domu, inni wolą spotkania towarzyskie, a wieczór andrzejkowy jest pretekstem do spędzenia czasu z najbliższymi lub przyjaciółmi. Jak więc widać, tradycja andrzejkowa przeszła w ciągu tysięcy lat bardzo duże przeobrażenie.
Andrzejki – tradycyjne wróżby andrzejkowe
W polskiej tradycji Andrzejki kojarzone są przede wszystkim z wróżeniem, a najpopularniejszą andrzejkową wróżbą jest lanie wosku.
Wróżby andrzejkowe – lanie wosku
Do przeprowadzenia wróżby będzie nam potrzebna świeca, klucz oraz miska z zimną wodą. Najlepiej sprawdzają się klucze starego typu z dużym oczkiem. Aby zabezpieczyć klucz przed zabrudzeniem, możemy dodatkowo owinąć go folią aluminiową lub wykonać samodzielnie, wycinając z tektury.
Następnie należy zapalić świeczkę i odczekać kilka minut, aż do momentu roztopienia się wosku. Bezpośrednio z zapalonej świecy lejemy wosk przez dziurkę od klucza prosto do naczynia z zimną wodą. Po zastygnięciu wosku wyjmujemy uzyskaną formę z wody i oświetlamy ją latarką, tak aby kształt rzucał swój cień na ścianę. Uzyskany cień może przypominać dom, przedmiot lub sylwetkę człowieka, które spotkają nas w nadchodzącym roku. Interpretacja znaczenia kształtu, który powstał z wosku jest praktycznie nieograniczona.
Wróżby andrzejkowe – wyścig butów
Wróżba ta dotyczy przede wszystkim panien, jednak dla swoich potrzeb można ją zmodyfikować. W pomieszczeniu, w którym odbywa się zabawa, ustalamy punkt startowy, a wszystkie panie przygotowują swoje buty. Następnie każda z nich układa je jeden z drugim w stronę drzwi. Kiedy wszystkie buty zostaną już ułożone, zaczynamy je po kolei przekładać z końca kolejki. Ta z pań, której buty pierwsze przekroczą próg, jako pierwsza z zebranego grona wyjdzie za mąż.
Zabawę tą można również przeprowadzić z udziałem panów, a przekroczenie progu może wiązać się na przykład ze spełnieniem największego marzenia.
Wróżby andrzejkowe – skórka od jabłka
Podczas wykonywania tej wróżby należy obierać jabłko w taki sposób, aby skórka była jak najdłuższa. Obieranie kończymy w momencie jej pęknięcia. Następnie swoją skórkę przerzucamy przez lewe ramię. Kształt litery, w jaki ułoży się skórka, będzie pierwszą literą imienia przyszłej żony lub męża.
Wróżby andrzejkowe – serce i szpilki
Do wykonania tej wróżby będzie potrzebne serce wycięte z papieru. Na jednej ze stron wypisujemy wszystkie znane nam imiona męskie lub damskie w wersji dla mężczyzn. Następnie wręczamy szpilkę wszystkim osobom i odwracamy serce. Zadaniem każdego z nas będzie przekłucie kartonika. Osoba, której imię przebiła nasza szpilka, zostanie w przyszłości naszym mężem lub żoną.
Jak zorganizować oryginalne przyjęcie andrzejkowe?
Jeśli zdecydowaliśmy się samodzielnie przygotować imprezę andrzejkową dla naszych znajomych, nie powinno zabraknąć na niej takich elementów jak:
- dekoracje andrzejkowe
- wróżby
- przebrania
- pyszne jedzenie
- dobra muzyka
Andrzejki – dekoracje
Kluczowym elementem, który wpływa na atmosferę całego spotkania, są dekoracje. Najważniejszą częścią aranżacji mogą być więc świecie o różnorodnych, nieregularnych kształtach, porozstawianie na stołach, meblach, parapetach, a nawet na podłodze. Warto jednak pamiętać o względach bezpieczeństwa i płonące świece umieścić w świecznikach lub lampionach, z daleka od przedmiotów łatwopalnych. Migoczące płomienie i cienie na ścianach nie tylko dodadzą wnętrzu ciepłego klimatu w chłodny, listopadowy wieczór, ale również podkreślą magiczną aurę wieczoru.
Dekorując miejsce zabawy, warto wykorzystać również kadzidełka, suszone kwiaty, liście, jarzębinę, szyszki lub inne symbole jesieni. Przedmioty te można porozkładać na stołach i parapetach.
Ciekawym pomysłem jest także wycięcie z czarnego brystolu postaci kotów, a z żółtego księżyca i gwiazd. Tak powstałe dekoracje można zawiesić na żyłce pod sufitem. Oczarowanie gości gwarantowane.
Andrzejki w przebraniu
Ciekawą atrakcją jest również poproszenie zaproszonych gości o przygotowanie odpowiedniego przebrania. Warto więc wcześniej ustalić określony motyw. Stroje czarownic i czarowników z pewnością dodadzą magii całej zabawie, a także będą stanowiły idealne tło dla pamiątkowych fotografii.
Jeśli natomiast nie narzucaliśmy wcześniej konkretnego stroju, zaproszonym gościom możemy rozdać tiary, kapelusze oraz maski, które będą dla nich świetnym uzupełnieniem całej zabawy. Koszt takich akcesoriów nie jest wysoki, podobnie jak wykorzystanych dekoracji. Liście, gałązki i szyszki znajdziemy podczas spaceru, a świecie kupimy nawet za kilka złotych.
Andrzejki – podsumowanie
Organizowane współcześnie Andrzejki straciły wiele ze swojej magii i tajemniczości. Jednak dzięki właściwiej organizacji oraz odpowiednim rekwizytom, można wprowadzić gości w atmosferę niezwykłości. Koszty nie są przesadnie wysokie, a możliwość oderwania się od codziennych trosk i problemów staje się bezcenna. Zachęcamy więc do organizacji wieczorów andrzejkowych, połączonych z tradycyjnymi wróżbami.
